Ανακύκλωση: Πού πάνε τα CD - DVD όταν τα πετάμε;

Δεν αποτελούν υλικά συσκευασίας, γι’ αυτό και η απόρριψή τους στους μπλε κάδους δεν ενδείκνυται. Ο λόγος για τα εκατομμύρια CD και DVD που διατίθενται στη χώρα μας και καταλήγουν στις χωματερές εξαιτίας της απουσίας φορέα διαχείρισής τους.

Της ΑΛΕΞΑΝΔΡΑΣ ΜΑΝΔΡΑΚΟΥ

Τα χρησιμοποιούμε για να αποθηκεύσουμε κάθε λογής ψηφιακά αρχεία και πληροφορίες, να παίξουμε παιχνίδια στον υπολογιστή, να ακούσουμε μουσική, να δούμε ταινίες, να φτιάξουμε φωτογραφικά άλμπουμ. Κάθε χρόνο δισεκατομμύρια καινούργια CD και DVD διατίθενται στο λιανεμπόριο ή διανέμονται ως προσφορά μαζί με εφημερίδες και περιοδικά, εκ των οποίων το συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος, όταν πια τα ψηφιακά δισκάκια ολοκληρώνουν τον κύκλο ζωής τους, καταλήγει στις χωματερές. Κι αυτό γιατί αφενός το κόστος ανακύκλωσής τους υπερβαίνει κατά πολύ το κόστος κατασκευής τους και αφετέρου -τουλάχιστον στην Ε.Ε.- δεν έχει προβλεφθεί μέχρι στιγμής συλλογικό σύστημα εναλλακτικής διαχείρισής τους. Ιδιωτικές μονάδες επεξεργασίας των πλαστικών υλών από τις οποίες παράγονται τα CD και τα DVD λειτουργούν σε όλο τον κόσμο -και στην Ελλάδα-, ωστόσο είναι συγκριτικά ελάχιστες οι ποσότητες που φτάνουν τελικά σε αυτές.
Δεν υπάρχει νομικό πλαίσιο
«Στο νομικό πλαίσιο για την Ανακύκλωση Ηλεκτρικού και Ηλεκτρονικού Εξοπλισμού δεν αναφέρονται τα CD και DVD, συνεπώς αυτά δεν υπάγονται στις δικές μας υποχρεώσεις ως φορέα», εξηγεί η κ. Νατάσσα Βορηά, διευθύντρια επικοινωνίας της Ανακύκλωσης Συσκευών. «Αν κατ' εξαίρεση βρεθούν ψηφιακοί δίσκοι μέσα στα μηχανήματα που διαχειριζόμαστε, τους προωθούμε σε προμηθευτές στο εξωτερικό, αλλά αυτό συμβαίνει σποραδικά και περιστασιακά». Από την άλλη, ούτε η απόρριψή τους στους μπλε κάδους ενδείκνυται, καθώς δεν αποτελούν υλικά συσκευασίας. Τι μπορούμε, λοιπόν, να κάνουμε τa παλιά CD μας; Μια λύση είναι να τa... φυλάξουμε στο πατάρι, περιμένοντας την ημέρα που θα προωθηθεί επίσημα η συστηματική ανακύκλωσή τους. Δεν είναι, όμως, και τόσο πρακτική. Μπορούμε, επίσης, να βρούμε έξυπνους τρόπους για την αξιοποίηση και επαναχρησιμοποίησή τους ή να τους στείλουμε με δικά μας έξοδα στην Κομοτηνή, στις εγκαταστάσεις της ιδιωτικής εταιρείας «Ανακύκλωση Α.Ε.», η μόνη στην Ελλάδα που αναλαμβάνει την εναλλακτική διαχείριση CD και DVD. Λόγω των μεγάλων ποσοτήτων που επεξεργάζεται καθημερινά και φτάνουν περίπου τους 50 τόνους το μήνα, το συγκεκριμένο εργοστάσιο συνεργάζεται κυρίως με επιχειρήσεις, ωστόσο εξυπηρετεί και τους ιδιώτες που επιθυμούν να ανακυκλώσουν τα άχρηστα δισκάκια τους.
Επαναχρησιμοποίηση
Κάθε CD ή DVD αποτελείται από πολυμερές πλαστικό -συγκεκριμένα πολυκαρμπονάτ-, επίστρωση αλουμινίου, η οποία του προσδίδει τη χαρακτηριστική γυαλιστερή επιφάνεια, και χρωστικές. Το είδος πλαστικού από το οποίο φτιάχνεται ο ψηφιακός δίσκος επιβάλλει τη διαχείρισή του χωριστά από άλλα είδη πλαστικού, προκειμένου μετά την επεξεργασία να προκύψουν αξιοποιήσιμα υλικά. «Δύο κατηγορίες CD έρχονται σ' εμάς: η φύρα που προκύπτει κατά την παραγωγική διαδικασία στα εργοστάσια κατασκευής και τυπωμένα δισκάκια του εμπορίου. Στην πρώτη περίπτωση, τα δισκάκια είναι έτοιμα για περαιτέρω επεξεργασία: θρυμματίζονται σε ειδικές μηχανές και έπειτα περνούν από τον λεγόμενο extruder, ένα μηχάνημα-κύλινδρο που τα λιώνει και στη συνέχεια κοκκοποιεί το υλικό τους», εξηγεί ο κ. Δημήτρης Δανέλης από την Ανακύκλωση Α.Ε. «Το πολυκαρμπονάτ σε μορφή κόκκων, που προκύπτει από αυτήν τη διαδικασία, είναι εξαιρετικά ανθεκτικό υλικό που χρησιμοποιείται στις αυτοκινητοβιομηχανίες, στην κατασκευή συνθετικών υαλοπινάκων και σε άλλες βιομηχανικές εφαρμογές. Μπορεί, επίσης, να αναμειχθεί με καινούργιο πολυκαρμπονάτ για την παραγωγή ψηφιακών δίσκων. Αν τα CD είναι τυπωμένα, όπως του εμπορίου, πριν θρυμματιστούν, τοποθετούνται σε ειδικά πλυντήρια όπου εμβαπτίζονται σε χημικές ουσίες, ώστε να τους αφαιρεθούν τα χρώματα και οι επιστρώσεις».
Πριν το πετάξεις… φρόντισέ το!
Η διάρκεια ζωής των ψηφιακών δίσκων μας εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το πώς τους μεταχειριζόμαστε. Για να την παρατείνουμε, αποφεύγουμε να τους αφήνουμε εκτεθειμένους στον ήλιο, στη θερμότητα και την υγρασία. Τις τυχόν βρωμιές στο εσωτερικό μέρος της επιφάνειάς τους (γυαλιστερή πλευρά) τις καθαρίζουμε από μέσα προς τα έξω με ένα μαλακό πανί. Αν υπάρχουν εμφανείς γρατσουνιές, εξαιτίας των οποίων ο δίσκος «πηδάει» ή «κολλάει», υπάρχει μια… συνταγή που κυκλοφορεί ευρέως στο Ιντερνετ και φαίνεται πως αποφέρει ικανοποιητικά αποτελέσματα. Το μόνο που χρειάζεται είναι να τρίψουμε απαλά από το κέντρο προς τα έξω μικρή ποσότητα λευκαντικής οδοντόκρεμας (που να περιέχει baking soda). Προηγουμένως έχουμε απομακρύνει σκόνη και δαχτυλιές από την επιφάνεια του CD σκουπίζοντας με ένα μαλακό πανί. Σιγά-σιγά θα δούμε τη γρατσουνιά να περιορίζεται ή, αν είμαστε τυχεροί, να εξαφανίζεται.
Χειροτεχνίες από CD
Δεν χρειάζεται να «πιάνει» και πολύ το χέρι μας. Αρκεί λίγη φαντασία ή και μια επίσκεψη σε κάποια από τα εκατοντάδες sites και blogs χειροτεχνιών για να πάρουμε ιδέες. Για παράδειγμα, τα παλιά CD μας με μερικές κορδέλες από συσκευασίες μπορούμε να τα χρησιμοποιήσουμε ως βάση πάνω στην οποία, αφού κολλήσουμε πολύχρωμα χαρτιά, χαρτόνια, χάντρες και κλωστές, θα φτιάξουμε πρωτότυπες φατσούλες από ζωάκια και θα στολίσουμε με αυτές το παιδικό δωμάτιο ή θα κατασκευάσουμε στολίδια για το χριστουγεννιάτικο δέντρο. Να τα μετατρέψουμε -χωρίς καμία άλλη επεξεργασία- σε μοντέρνα σουβέρ ή βάση για κεριά (με τη γυαλιστερή πλευρά προς τα πάνω). Να τα χρησιμοποιήσουμε σε κολάζ τοίχου.
ΕΔΩ ΑΝΑΚΥΚΛΩΝΟΥΝ
Αν θέλετε να ανακυκλώσετε τα παλιά σας CD και DVD, μπορείτε να τα αποστείλετε στην Ανακύκλωση Α.Ε., Βιομηχανική Περιοχή Κομοτηνής, Τ.Θ. 157, Κομοτηνή, Τ.Κ. 69100. Αν είστε κάτοικοι Αττικής και σας εξυπηρετεί, μπορείτε να τα παραδώσετε στην εταιρεία Eurosan (Κτίριο SANYO, 12ο χλμ. Εθνικής Οδού Αθηνών-Λαμίας, Μεταμόρφωση), η οποία θα αναλάβει τη μεταφορά τους στις εγκαταστάσεις του εργοστασίου ανακύκλωσης. Για περισσότερες πληροφορίες, Τ/25310-58.100.

Πηγή