"ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ" ΜΑΡΑΘΩΝΑ: ΒΟΗΘΕΙΑ και ΟΔΗΓΟΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΤΟΥ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΥ ΚΑΔΟΥ κομποστοποίησης!

Οι σημαντικότεροι παράγοντες που θα καθορίσουν την επιλογή είναι:
Ποιές ανάγκες θα πρέπει να καλύψει ο κάδος, δηλαδή αν θα χρησιμοποιηθεί σε διαμέρισμα ή σε κήπο.

Κάδοι για κήπο

Τι πρέπει να έχουμε υπόψη μας όταν επιλέγουμε κάδο για κήπο.
Οι μαύροι κάδοι κομποστοποιούν με ταχυτέρους ρυθμούς από ότι οι αντίστοιχοι πράσινοι διότι απορροφούν περισσότερη ακτινοβολία και έτσι διατηρούν υψηλότερες θερμοκρασίες. Επίσης το μαύρο χρώμα είναι πιο σταθερό και δεν ξεθωριάζει από την ακτινοβολία όπως το πράσινο. Ακόμη οι ειδικοί λένε ότι το μαύρο χρώμα του κάδου στο πράσινο φόντο του κήπου είναι αισθητικά ωραιότερο και δένει καλύτερα από ότι το πράσινο. Ο κάδος δεν πρέπει να είναι ούτε μικρότερος αλλά ούτε και μεγαλύτερος από τις ανάγκες του κήπου μας. Όσο μεγαλύτερος ο κήπος τόσο μεγαλύτερο κάδο χρειαζόμαστε ούτως ώστε να μην χρειάζεται ενώ έχουμε κάδο κομποστοποίησης να συνεχίζουμε να πετάμε μέσα στις πλαστικές σακούλες γκαζόν, φύλα ή κλαδιά.
Αν ο κάδος είναι μεγαλύτερος από ότι χρειαζόμαστε, τότε κατά τη χρήση θα είναι μισοάδειος με αποτέλεσμα να μη λειτουργεί σωστά. Για να λειτουργεί σωστά, πρέπει να έχει ανάλογα με τον όγκο του και ανάλογο όγκο οργανικής ύλης.
Όταν οι πλευρές του κάδου είναι συναρμολογούμενες δηλαδή η πλευρά του κάδου αποτελείται από περισσότερα από ένα κομμάτια θα πρέπει οι συνδέσεις να αντέχουν σε τράβηγμα διαφορετικά ο κάδος κατά την χρήση πιθανόν να ανοίξει (αφορά μόνο τις πλευρές και όχι τη βάση, το καπάκι, τις πόρτες κλπ).

Ακόμη:
Ο κάδος κήπου συνεργάζεται με το χώμα για αυτό πρέπει να τοποθετείται πάνω σε επίπεδο αφρατεμένο χώμα και μόνο. Ποτέ σε μπετό, πλακάκι κλπ.
Ο κάδος στραγγίζει στο χώμα και μόνο από το χώμα μπορούν να εισέλθουν στο κομπόστ οι ωφέλιμοι οργανισμοί.
Ο κάδος δεν θα πρέπει να έχει πολύ αερισμό αλλά το σωστό για τη κατασκευή του αερισμό (τρύπες). Ο πολύς αερισμός μειώνει την υγρασία και στεγνώνει τα υλικά μέσα στο κάδο με αποτέλεσμα να καθυστερεί η διαδικασία της μετατροπής των οργανικών σε κομπόστ. Ο αερισμός του κομπόστ (σωρού), δεν γίνεται από τις τρύπες του κάδου αλλά από το απαραίτητο ανά τακτά χρονικά διαστήματα ανακάτεμα του κομπόστ. Κατά το ανακάτεμα να προσέχετε να μην ανακατεύεται το έτοιμο κομπόστ με τα φρέσκα υλικά μέσα στο κάδο (Το Compost Mate Aerator εξασφαλίζει ένα εύκολο, στοχευμένο, σωστό και ξεκούραστο ανακάτεμα).
Το ζυμωμένο με αερόβιους μικροοργανισμούς κομπόστ είναι ανώτερης ποιότητας, από αυτό που έχει αφεθεί σε αναερόβιες συνθήκες. Οι αναερόβιοι μικροοργανισμοί παράγουν χημικά που βλάπτουν την ποιότητα του κομπόστ καθώς επίσης κατά την διαδικασία της διάσπασης παράγουν υδρόθειο που μυρίζει άσχημα (Ο κάδος θα μυρίζει) καθώς και μεθάνιο που είναι βλαβερό αέριο θερμοκηπίου.

ΠΡΟΣΟΧΗ!
Στους κάδους που κομποστοποιούν με αερόβια ζύμωση όπως είναι οι κάδοι του κήπου δεν επιτρέπεται να προσθέτουμε σκευάσματα αναερόβιας ζύμωσης σε υγρή η στερεή μορφή π.χ. μικροοργανισμούς Ε.Μ. (Effective Microorganisms) γιατί είναι δυο αντίθετες διαδικασίες. (ΑΝΑΕΡΟΒΙΟΙ ΜΙΚΡΟΟΡΓΑΝΙΣΜΟΙ ΣΤΟ ΑΕΡΟΒΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙ Ο ΚΑΔΟΣ ΤΟΥ ΚΗΠΟΥ) Αν ένας κάδος γυρίσει σε αναερόβια ζύμωση και αρχίσει να μυρίζει σημαίνει πως δεν λειτουργεί σωστά. Η προσθήκη Ε.Μ. δεν είναι η ενδεδειγμένη λύση. Η σωστή λύση του προβλήματος είναι η επαναφορά της αερόβιας ζύμωσης μέσα στο κάδο με τον σωστό αερισμό (Ανακάτεμα του σωρού) και η προσοχή στις σωστές αναλογίες αζώτου άνθρακα (Ιδανική αναλογία =1:30) του κομποστοποιούμενου σωρού (Δηλαδή σωστή αναλογία οργανικών υπολειμμάτων κουζίνας / κήπου ή πράσινων / καφέ).
Μπορούμε να βάλουμε μόνο επεξεργασμένα από Ε.Μ. οργανικά υπολείμματα στο κάδο του κήπου τα οποία όμως πρέπει πρώτα να έχουν παραμείνει συνεχώς για τέσσερεις τουλάχιστον εβδομάδες σε αναερόβιες συνθήκες. Σε αυτή τη περίπτωση θα πρέπει τα βάλουμε σε μια άκρη και να αποφύγουμε να τα ανακατέψουμε με τα υπόλοιπα οργανικά αεροβίου ζυμώσεως που ήδη υπάρχουν μέσα στο κάδο μας. Οι αερόβιοι μικροοργανισμοί και οι γεωσκώληκες όταν οι συνθήκες το επιτρέψουν θα πάνε από μόνοι τους στα επεξεργασμένα από Ε.Μ. υπολείμματα. ΕΜΕΙΣ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΔΙΑ ΤΗΣ ΒΙΑΣ ΝΑ ΤΑ ΦΕΡΟΥΜΕ ΣΕ ΕΠΑΦΗ ΑΝΑΜΙΓΝΥΟΝΤΑΣ ΤΑ.

Ποια σκουπίδια από την κουζίνα, το σπίτι, το νοικοκυριό και τον κήπο είναι και σε ποιο βαθμό κατάλληλα για ανακύκλωση και καλή ποιότητα «ΚΟΜΠΟΣΤ» σε ένα κάδο του κήπου;

Οι μικροοργανισμοί που είναι υπεύθυνοι για την κομποστοποίηση χρειάζονται τροφή για να επιβιώσουν και να πολλαπλασιαστούν. Συγκεκριμένα χρειάζονται άζωτο (Ν), άνθρακα (C) και υγρασία (H2O).

Οργανικά που έχουν άζωτο (ΠΡΑΣΙΝΑ):

Φρούτα και λαχανικά Υπολείμματα από καφέ και αφεψήματα Φρεσκοκομμένο γκαζόν και αγριόχορτα Χλωρά κλαδέματα με πράσινα φύλλα Χλωρά φυτά Απορρίμματα κουζίνας π.χ. τσόφλια αβγών Φρέσκια κοπριά (π.χ. από αγελάδες, άλογα, κότες, πουλιά ή κουνέλια) Οργανικά που έχουν άζωτο (ΠΡΑΣΙΝΑ):

Φρούτα και λαχανικά
Υπολείμματα από καφέ και αφεψήματα
Φρεσκοκομμένο γκαζόν και αγριόχορτα
Χλωρά κλαδέματα με πράσινα φύλλα
Χλωρά φυτά
Απορρίμματα κουζίνας π.χ. τσόφλια αβγών
Φρέσκια κοπριά (π.χ. από αγελάδες, άλογα, κότες, πουλιά ή κουνέλια)

Οργανικά που έχουν άνθρακα (ΚΑΦΕ):

Ξερά κλαδέματα με καφέ φύλλα (έως 10-12 cm μήκος)
Ξεραμένο γκαζόν και αγριόχορτα
Στάχτη από ανεπεξέργαστο ξύλο
Φίλτρα από καφέ και αφεψήματα
Χαρτί κουζίνας
Χαρτοπετσέτες
Άχυρο
Πριονίδι
Φλούδες κορμών
Στελέχη καλαμποκιού

Οι μικροοργανισμοί χρειάζονται και τα δυο είδη (άζωτο + άνθρακα) για να επιβιώσουν και να πολλαπλασιαστούν. Όλα τα πιο πάνω υλικά περιέχουν νερό (υγρασία) με τα πράσινα να φτάνουν σε ποσοστό έως και 80%.

Τι να αποφεύγετε:

Φλούδες από εσπεριδοειδή
Μαγειρευτά φαγητά
Ζωικά υπολείμματα π.χ. κρέατα/ψάρια
Γαλακτοκομικά
Λάδια
Λίπη
Λιπαρές ουσίες
Κόκαλα
Χρωματιστά ή μη ανακυκλώσιμα χαρτιά π.χ. γκλασέ ή χαρτιά με χημικά όπως βενζινόκολα
Απορρίμματα σαρκοφάγων ζώων π.χ. σκύλων/γάτων
Σπόρους ζιζανίων
Άρρωστα φυτά

Γεωσκώληκες και PH:

Είναι απαραίτητοι στον κάδο του κήπου;

Ο κάδος του κήπου μπορεί να λειτουργήσει χωρίς τους γεωσκώληκες, πρέπει όμως να γνωρίζετε ότι η λειτουργία του κάδου καθώς και το παραγόμενο κομπόστ είναι πολύ καλύτερα όταν ο κάδος λειτουργεί με γεωσκώληκες.

Τι προσφέρει ο σταθεροποιητής του ΡΗ;

Ο σταθεροποιητής του PH δεν είναι μαρμαρόσκονη, αλλά ειδικά επεξεργασμένο γεωργικό ασβέστιο (CaO), που ανεβάζει το ΡΗ του σωρού μέσα στον κάδο, εξουδετερώνει την οξύτητα και συμβάλλει έτσι, ώστε να μην είναι όξινο το περιβάλλον μέσα στον κάδο κομποστοποίησης.
Το όξινο ΡΗ έχει σαν αποτέλεσμα ανεπιθύμητες οσμές και πολύ μεγάλο αριθμό από το μυγάκι του ξυδιού ((Drosophila melanogaster).
Το ιδανικό ΡΗ για τη διαδικασία της κομποστοποίησης, είναι το ουδέτερο 7, αλλά το ΡΗ του παραγόμeνου κομπόστ καλό είναι να προσαρμόζεται έτσι, ώστε να είναι ανάλογο με τις ανάγκες των φυτών στα οποία θα χρησιμοποιηθεί.

Κάδοι για μπαλκόνι

Τι πρέπει να έχουμε υπόψη μας όταν επιλέγουμε κάδο για το μπαλκόνι:

Υπάρχουν δυο συστήματα για τη κομποστοποίηση υπολειμμάτων σε αστικές περιοχές. Είναι κάδοι κατάλληλοι για χρήση ατομικά στο μπαλκόνι ενός διαμερίσματος, κοινόχρηστοι σε πυλωτές πολυκατοικιών ή για ακόμη μεγαλύτερο αριθμό κατοίκων σε ειδικά διαμορφωμένους οικίσκους τοποθετημένους σε επιλεγμένα σημεία της πόλης.

Το πρώτο, με απεριόριστες δυνατότητες, είναι οι περιστρεφόμενοι κάδοι που λειτουργούν χωρίς γεωσκώληκες (απαραίτητοι για κάποια άλλα συστήματα μπαλκονιού). Λειτουργούν αυτόνομα και κομποστοποιούν αποφάγια, μαγειρευτά φαγητά, απορρίμματα κουζίνας ζωϊκά υπολείμματα π.χ. κρέατα/ψάρια, φρούτα και φλούδες από εσπεριδοειδή, λαχανικά, υπολείμματα από καφέ και αφεψήματα με το φίλτρο, μαλακά πράσινα φύλλα, ανθούς από λουλούδια, τσόφλια αβγών, φρέσκια κοπριά (από αγελάδες, άλογα, κότες, πουλιά ή κουνέλια) χαρτί κουζίνας και χαρτοπετσέτες (αχρωμάτιστα), πριονίδι κλπ. Τα υπολείμματα θα πρέπει να στραγγίζονται ώστε να μη περιέχουν σάλτσες, λάδι, ξύδι, υγρά από εσπεριδοειδή κλπ. Το καδάκι στράγγισης είναι απαραίτητο αξεσουάρ για όλους τους κάδους κομποστοποίησης (Κήπου, μπαλκονιού κλπ).

Το δεύτερο λειτουργεί με γεωσκώληκες και θα πρέπει να διαθέτει συλλέκτη συλλογής υγρού κομπόστ με βρύση καθώς επίσης να έχει τη δυνατότητα να δεχτεί και επιπλέον επίπεδα κομποστοποίησης.
Το σχήμα του συλλέκτη του υγρού κομπόστ να είναι κυκλικό διότι έτσι δεν ευνοείται η δημιουργία εστιών ανεπιθύμητων βακτηριδίων. Όταν ο συλλέκτης έχει εσωτερικά γωνιές υπάρχει κίνδυνος δημιουργίας τέτοιων εστιών.

Οι γεωσκώληκες είναι απαραίτητοι σ' αυτό το κάδο μπαλκονιού;
Αυτός ο κάδος μπαλκονιού δε μπορεί να λειτουργήσει χωρίς ή με λίγους γεωσκώληκες. Θα πρέπει να τοποθετηθούν τουλάχιστον 2,5 λίτρα μερικώς κοσκινισμένο χούμο ώστε να περιέχει τουλάχιστον 200 γεωσκώληκες.

Ποια σκουπίδια από την κουζίνα, το σπίτι, το νοικοκυριό είναι και σε ποιο βαθμό κατάλληλα για ανακύκλωση και καλή ποιότητα «ΚΟΜΠΟΣΤ» στον κάδο του μπαλκονιού που λειτουργεί με γεωσκώληκες;
Στους κάδους που λειτουργούν με γεωσκώληκες μπορούμε να βάλουμε ότι μπορεί να φάει ένας γεωσκώληκας.
Κατά κανόνα οι γεωσκώληκες τρώνε οτιδήποτε ήταν κάποτε ζωντανό. Όσο μεγαλύτερη ποικιλία υλικών χρησιμοποιείτε, τόσο καλύτερο θα είναι το λίπασμα.