| Σε αυτό το σημείο «σηκώνονται οι μαύρες σημαίες» και γίνονται διαπραγματεύσεις και επιλογές κάτω από την σκιά του πολιτικού κόστους. Κάθε μέρα αποτελεί ευκαιρία και πρόκληση για την εκκίνηση μιας διαδικασίας πληρέστερου κοινωνικού διαλόγου και νηφάλιων τοποθετήσεων.
Η νηφαλιότητα δεν μειώνει την αγωνιστικότητα, κάνει όμως την όλη διαδικασία της διερεύνησης της καταλληλότερης τοποθεσίας για ΧΥΤΑ η ΧΥΤΥ, πιο τεκμηριωμένη, πιο αμερόληπτη και πιο δίκαιη. Η νηφαλιότητα επίσης δεν μειώνει την αίσθηση της δικαιοσύνης.
Η αρχή της δίκαιης κατανομής βαρών, είναι απαιτητική και διεκδικητική, γιατί είναι φανερό πώς οι μητροπολιτικοί πχ δήμοι θα ήθελαν να απωθήσουν όσο το δυνατόν περισσότερο τους ΧΥΤΑ από την περιοχή τους. Γίνεται αναφορά στους ΧΥΤΑ και όχι στους στους ΧΥΤΥ, γιατί δεν βλέπουμε να γίνονται σύντομα στην Ελλάδα τέτοιοι. Αυτό το αναφέρουμε καθώς η ανακύκλωση στην χώρα μας, μέχρι στιγμής, δεν έχει προχωρήσει ικανοποιητικά, ώστε να μπορούμε να μιλάμε για την διαχείριση του υπολείμματος που προκύπτει από την διαδικασία ανακύκλωσης του απορρίμματος. Σε γενικές γραμμές θα μπορούσαμε να πούμε ότι σε κάθε διαπραγμάτευση που γίνεται με στόχο τον ορισμό της πιο κατάλληλης τοποθεσίας για ΧΥΤΑ – ΧΥΤΥ, σε μια περιοχή, οι κεντρικοί δήμοι, λόγω της μεγαλύτερης πολιτικής και οικονομικής τους βαρύτητας, που τους προσφέρει αναπόφευκτα το μεγεθός τους, διαπραγματεύονται εκ των πραγμάτων με άνισους όρους απέναντι σε άλλους πολύ μικρότερους δήμους. Εδώ, έχουμε να κάνουμε με άλλη μια περίπτωση που απαιτεί την έμπρακτη άσκηση μιας δίκαιης κατανομής των επιβαρύνσεων σε μια περιοχή. Είναι ζητούμενο πάντα η δίκαιη επιστημονικά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά κατανομή αυτών των επιβαρύνσεων, οι οποίοι δεν σταματούν στο ζήτημα της διαχείρισης των απορριμμάτων.
Για μια δίκαιη και αντικειμενική χωροθέτηση Οι τόποι των ΧΥΤΑ – ΧΥΤΥ θα πρέπει να είναι όσο το δυνατόν εγγύτερα στον τόπο παραγωγής τους, όχι ακριβώς βέβαια μέσα στην πόλη, αλλά και όσο το δυνατόν αβλαβέστερα για το περιβάλλον, καθώς η άποψη ότι το περιβάλλον αποτελεί τον σκουπιδοτενεκέ μας έχει θεωρηθεί ως λανθασμένη από κάθε άποψη. Επίσης, θα πρέπει να ληφθούν υπόψη κοινωνικά και περιβαλλοντικά δίκαια κριτήρια όπως αυτά που αφορούν την ελαχιστοποίηση της διαδρομής των απορριμματοφόρων, την καλύτερη διεκπεραίωση των επιλεκτικών και ανακυκλωτικών διαδικασιών, την αξιοποίηση του υπολείμματος ή της απορριμματικής μάζας, την ελαχιστοποίηση της κοινωνικής και περιβαλλοντικής επιβάρυνσης γενικότερα. Για να το εξειδικεύσουμε αυτό, σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να μιλάμε για μια επιλογή η οποία θα πρέπει να είναι αντικειμενικά και επιστημονικά προσδιορισμένη. Σε κάθε περίπτωση κράτους δικαίου, που εφαρμόζεται το γράμμα και το πνεύμα του συντάγματός του, οι όποιες αποφάσεις λαμβάνονται, δεν επηρεάζονται από πολιτικές σκοπιμότητες, που «υποδεικνύουν» στους αρμόδιους επιστημονικούς μελετητές τα συμπεράσματα στα οποία οφείλει να κατασταλάξει η μελέτη τους. Υπάρχουν επίσης μια σειρά περιβαλλοντικών κριτηρίων που αφορούν τον υδροφόρο ορίζοντα. Ειδικά μάλιστα όταν στην υποψήφια περιοχή χωροθέτησης υπάρχουν ιαματικές πηγές ή ένας υδροφόρος ορίζοντας που επηρεάζει πολύ τις καλλιέργειες ή την ποιότητα του πόσιμου νερού, τότε το κριτήριο αυτό αποκτά πολλαπλάσια βαρύτητα. Σίγουρα θα πρέπει να στραφούμε και στα κριτήρια που σχετίζονται με την ασφάλεια απέναντι σε αυτό το είδος της εγκατάστασης και στην ποιότητα κατασκευής της. Πρέπει να εκτιμήσουμε δεδομένα που συνδέονται με τις περιοχές natura, με την βιοποικιλότητα κλπ Ταυτόχρονα όμως πρέπει να εκτιμήσουμε ζητήματα κοινωνικά, να εκτιμήσουμε στρατηγικά τον σχεδιασμό της τοπικής ανάπτυξης αλλά πάνω από όλα τα κριτήρια μας πρέπει να ‘ναι περιβαλλοντικά δίκαια. Αντισταθμιστικό Περιβαλλοντικό Ταμείο Έτσι, σε περίπτωση που μια αντικειμενική επιλογή ορίσει τον ΧΥΤΑ - ΧΥΤΥ μιας περιοχής σε έναν δήμο ο οποίος δεν παράγει σημαντικό όγκο σκουπιδιών, σ’ αυτή την περίπτωση θα πρέπει να υπάρξει δικαιοσύνη τόσο κοινωνικά όσο και περιβαλλοντικά, θεσπίζοντας επίσης, ένα ανταποδοτικό περιβαλλοντικό ταμείο, για αυτόν τον δήμο.
Οι πόροι αυτού του ταμείου, θα κατευθύνονται σε δραστηριότητες αποκατάστασης της διατάραξης του περιβαλλοντικού ισοζυγίου συνυπολογίζοντας τόσο το περιβαλλοντικό όσο και το κοινωνικό κόστος του συγκοινωνιακού φόρτου των απορριμματοφόρων και των απορριμμάτων. Με άλλα λόγια, σε μια τέτοια περίπτωση, ένας τέτοιος ο δήμος πρέπει να υποστηριχθεί με πολύ γενναία αντισταθμιστικά από τους μητροπολιτικούς και υπόλοιπους δήμους.
Από την άλλη, η τοπική κοινωνία είναι ανάγκη να διεκδικήσει οργανωμένα και συστηματικά την εξασφάλιση των καλύτερων κοινωνικών και περιβαλλοντικών όρων και την περιφρούρηση της εφαρμογής τους. Αποτελεί καταγεγραμμένη ανάγκη, η διεκδίκηση μιας συνεπούς λειτουργίας του ανταποδοτικού περιβαλλοντικού ταμείου, εξασφαλίζοντας ότι οι πόροι του δεν θα καταλήγουν σε πεζοδρόμια πλατείες κλπ δηλαδή σε άσχετα με τον σκοπό του ταμείου αυτού έργα.
Να εξασφαλιστεί δηλαδή ότι οι πόροι θα κατευθύνονται στην προστασία και στην αναβάθμιση της ποιότητας του περιβάλλοντος και στην μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος.
Ολοκληρωμένη διαχείριση απορριμμάτων Βέβαια, όλο αυτό, απαιτεί μια διαφορετική και πιο θετική προσέγγιση από την Αυτοδιοίκηση, μακριά από την μέχρι τώρα τακτική της αποσπασματικής παρέμβασης που γίνεται κάτω από την απειλή επιβολής προστίμων από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ή την αδυναμία διαχείρισης των κακών πρακτικών ορισμένων πολιτών η επαγγελματιών. Προϋποθέτει επίσης μια Αυτοδιοίκηση που να διαλέγεται με ευθύτητα με τις τοπικές κοινωνίες και τους άλλους δήμους, που να μην φοβάται το πολιτικό κόστος.
Αποτελεί επίσης άμεση ανάγκη να σταματήσουν οι «μαύρες σημαίες» από κοινωνίες που οι ίδιες έχουν την πρακτική να απορρίπτουν τα απορρίμματά τους όπου διευκολύνονται μη σεβόμενες το περιβάλλον, ένα φαινόμενο το οποίο ζούμε πανελλαδικά.
Πάντως το κυριότερο και μεγαλύτερο ζήτημα δεν είναι τόσο η εγκατάσταση αλλά τι θα εγκατασταθεί, δηλαδή αν θα εγκατασταθεί ΧΥΤΑ ή ΧΥΤΥ. Το κακό είναι ότι τελικά ούτε ΧΥΤΑ έχουμε στην Ελλάδα, έχουμε ΧΑΔΑ (Χώρους Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Απορριμμάτων)! Το ζήτημά μας πρακτικά είναι πότε θα φτάσουμε ως χώρα να λειτουργήσουμε ΧΥΤΥ, γιατί αυτό σημαίνει ότι θα έχουμε επιτέλους καταφέρει πολύ μεγάλες αναπροσαρμογές στη μέχρι σήμερα στάση της πλειοψηφίας των πολιτών. Αυτό σημαίνει επίσης, την αποτελεσματική λειτουργία κατάλληλων ΚΔΑ (Κέντρων Διαλογής Απορριμμάτων) οι οποίοι σήμερα χάνουν την μισή ανακυκλούμενη ύλη εξαιτίας ανεπάρκειας εργατικού προσωπικού ή τεχνολογικής υποστήριξης.
Πρέπει να πάμε σε ολοκληρωμένη λύση για τα ζητήματα που αφορούν την διαχείριση των απορριμμάτων, την ανάκτηση και την ανακύκλωση και να αναζητήσουμε καλές πρακτικές. Εάν πάμε σε αυτή την ολοκληρωμένη διαχείριση, σχεδόν αυτόματα θα εκμηδενίσουμε το κοινωνικό και περιβαλλοντικό κόστος εξυγιαίνοντας τις διαδικασίες επιλογής ΧΥΤΑ ΧΥΤΥ από το πολιτικό κόστος, οδηγούμενοι σε δίκαιες κοινωνικά και περιβαλλοντικά λύσεις. |
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σχολιάστε γράψτε την γνώμη σας, συμπαραταχθείτε...